توانایی استدلال منطقی کودکان قبل از یک سالگی

توانایی استدلال منطقی کودکان قبل از یک سالگی

روان‏‌شناسان دانشگاه تحقیقاتی اِموری در آتلانتا و دانشگاه باکنِل در پژوهشی جدید دریافتند که کودکان در سنّ 10 ماهگی دارای توانایی حل مسأله به روش قیاسی هستند. نتایج این پژوهش نشان می‏‌دهد که کودکان قادر به ساخت استنتاج‏‌های متعدّی دربارة برتری در رتبه‏‌بندی اجتماعی هستند. به گفتة پژوهشگر ارشد این پژوهش: «ما دریافتیم که کودکان در طول سال اول زندگی، می‌‏توانند این نوع استدلال منطقی را که پیش از این تصور می‌‏شد که تا پیش از رسیدن به سنین 4 و یا 5 سالگی برایشان امکان‌‏پذیر نیست، به انجام برسانند.»
در خلال سال‏‌های دهة 60 میلادی، روان‏‌شناس تحولی، ژان پیاژه نشان داد که کودکان در حدود 7 یا 8 سالگی، می‏‌توانند مسایل را به روش استنتاج متعدّی حل کنند. به عنوان مثال، اگر  می‏‌دانید که پُل از ماری بلندقدتر و ماری هم از جک بلندقدتر است پس می‏‌توانید به طور غیر‌مستقیم این‏‌طور نتیجه‌‏گیری نمایید که پُل باید از جک بلندقدتر باشد. شما نیازی به دیدن پُل و جک که کنار یکدیگر ایستاده‏‌اند ندارید تا این نتیجه‏‌گیری را انجام دهید. برای سال‏‌ها، فلسفة حاکم بر روان‏‌شناسی شناختی این بود که کودکان کوچک‌تر از 7 سال، در اکثر موارد غیرمنطقی و ناتوان از انجام استنتاج متعدّی هستند. سپس روان‏‌شناسان در اواخر دهة 70 میلادی، دریافتند که کودکان در 4 سالگی با کاهش پیچیدگی مسایل، قادر به حل آن مسایل به روش استنتاج متعدّی هستند.
به منظور انجام پژوهش اخیر، پژوهشگران چند آزمایش غیرکلامی را با استفاده از نمایش‏‌هایی که شخصیت‏‌های آن‌ها، عروسک‏‎‏های نمایشی بودند طراحی کردند تا بتوانند استنتاج متعدّی و یا توانایی نتیجه‏‌گیری در این‌باره که کدام شخصیت نمایشی باید بر دیگری برتری داشته باشد را در کودکان 10 تا 13 ماهه مورد سنجش قرار دهند. در آزمایش نخست، به کودکان ویدیویی از 3 عروسک نمایشیِ هم‌‏اندازه، شامل یک فیل، یک خرس و یک اسب آبی که از چپ به راست از نظر رتبه، در یک ردیف مرتب شده بودند، نشان داده شد. فیل یک اسباب‏‌بازی در دست داشت اما خرس از راه رسید و به زور اسباب‏‌بازی را از او گرفت. سپس، اسب آبی اسباب‏‌بازی را از خرس گرفت. این نمایش‌ها حاکی از آن بودند که خرس قوی‌‏تر از فیل و اسب آبی قوی‏‌تر از خرس است. در پایان، به کودکان نمایشی نشان داده شد که در آن، فیل اسباب‏‌بازی را از اسب آبی می‏‌گیرد. بسیاری از کودکان به این نمایش نسبت به سایر نمایش‌های آزمایش، به مدت طولانی‌‏تری خیره می‏‌شدند.
به گفتة پژوهشگر ارشد این پژوهش: «برتری فیل، رابطة استنتاج متعدّی مورد انتظارِ کودکان را مختل می‌‏کند زیرا خرس اسبا‏ب‏‌بازی را از فیل و اسب‏‌آبی اسباب‏‌بازی را از خرس گرفت. کودکان، به نمایشی که استنتاج متعدّی را مختل می‏‌کند به مدتی طولانی‌تر نگاه کرده و بیشتر به آن توجه می‌‏نمایند زیرا آن‌ها تلاش می‏‌کنند تا این نکته را کشف کنند که چرا این نمایش با آن‌ چیزی که پیش‌‏بینی کرده‌اند متفاوت است.»
در آزمایش دوم، شخصیتی جدید، یک زرافه که در مرحلة آشنایی، تعاملی با سایرین نداشته و پیش از این رفتار برتری‏ از خود نشان نداده بود، معرفی شد.کودکان به نمایش‌هایی که زرافه در آن‏‌ها بود -چه ‏ زرافه برتری‏‌ای از خود نشان می‌‏داد یا نه- توجه زیادی نشان ندادند. همچنین پژوهشگران آزمایشاتی با گروه کنترل را به انجام رساندند. برای گرو‏ه‌های کنترل، رفتار اسب آبی همیشه برتر و رفتار فیل همیشه مطیعانه نشان داده شد. داده‏‌های به دست آمده  این موضوع را تأیید می‏‌کرد که اگر به کودکان، نمایشی که نشان‏‌دهندة رفتارهای برتر غیر قابل انتظارِ عروسک‏‌های نمایشی بود نشان داده می‌‏شد، اکثریت آن‌ها (23 نفر از مجموع 32 نفر) استنتاج متعدّی را در حالی انجام می‏‌دادند که به نمایش مورد نظر بیشتر از سایر نمایش‌ها خیره می‏‌شدند.
به گفتة پژوهشگر ارشد این پژوهش: «همه می‏‌دانند که کودکان خردسال، مانند اسفنجی کوچک که میزان شگفت‏‌انگیزی دانش را به خود جذب می‏‌کند، به سرعت یاد می‏‌گیرند. پیش از این تصور می‌‏شد که کودکان شیرخوار قادر به حل مسأله به روش قیاسی نیستند. این پژوهش نشان داده است که شیرخواران دارای استدلال عددی هستند و می‏‌توانند روابط مربوط به بزرگی در اندازه یا مقدار چیزی را درک کنند. این یافته‏‌ها به ما می‏‌گویند که انسان چگونه یاد می‏‌گیرد. اگر شما می‌‏توانید به روش قیاسی استدلال کنید، می‌‏توانید بدون تجربة مستقیم جهان، تعمیم‏‌هایی را بسازید. این توانایی می‌‏تواند یک ابزار حیاتی برای درک روابط اجتماعی پیرامونمان و شاید تعاملات غیراجتماعی پیچیده باشد. از آنجا که اکثریت کودکان توانایی انجام این نوع از حل مسالة منطقی را نشان می‏‌دهند، الگوی تفکر ما می‌‏تواند به طور مشخص، ابزاری مهم برای ارزیابی تحول شناختیِ هنجار باشد.»
منبع: دانشگاه تحقیقاتی اِموری در آتلانتا