پژوهشگران کینگز کالج لندن در پژوهشی جدید دریافتهاند که آمادگی ماهیچه که با اندازهگیری قدرت پاها به دست آمده است، به طور قوی با نرخی بهبود یافته از پیریِ مغز در ارتباط است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که انجام مداخلههای سادهای مانند افزایش میزان پیادهروی با هدف بهبود قدرت پا در مدت زمان طولانی میتواند بر کاهش روندِ پیری شناختی در افراد سالم اثرگذار باشد.
در این پژوهش، دانشمندان نمونهای شامل 324 دوقلوی زنِ سالم را به مدت 10 سال مورد بررسی قرار داده و پیشبینهای متعدد مربوط به سبک زندگی و سلامت آنان را اندازهگیری نمودند. از آنجا که شرکتکنندگان در پژوهش دوقلو بودند، پژوهشگران میتوانستند عوامل ژنتیکیای که بر تغییرات در کارکرد شناختی اثرگذار بودند را کنترل نمایند. توانایی تفکر، یادگیری و حافظه، نسبت به سایر عوامل سبک زندگیای که مورد آزمون قرار گرفته بودند، تغییرات شناختی را بهتر پیشبینی میکردند. به طور کلی، دوقلوهایی که در ابتدای پژوهش دارای قدرت پای بیشتری بودند، تواناییهای شناختی خود را بهتر حفظ کردند و پس از 10 سال، تغییرات کمتری که با پیریِ مغز در ارتباط باشد، در آنها اندازهگیری شد.
پژوهشهای قبلیِ انجام شده درحیوانات، نشان داده است که فعالیت جسمانی میتواند اثر سودمندی بر پیریِ مغز داشته باشد. ورزشِ ماهیچهها، هورمونهایی را آزاد میکند که میتوانند به رشد سلولهای عصبی کمک نمایند. تصور میشود که پژوهش اخیر نخستین پژوهشی است که رابطة مشخصی را میان قدرت (یعنی نیرو و سرعت) اندام زیرین بدن و تغییر شناختی در یک جمعیت سالم و طبیعی نشان داده است. از آنجا که پاها دارای بزرگترین ماهیچههای بدن هستند، دارای ارتباطی ویژه با آمادگی ماهیچهای هستند و میتوانند به سادگی از طریق فعالیتهای عادی مانند به سادگی ایستادن و یا راه رفتن، تمرین داده شوند.
به گفتة پژوهشگران، هر کسی میخواهد بداند که چگونه به بهترین روش مغز خود را با بالارفتن سن سالم نگه دارد. استفاده از دوقلوهای همسان مقایسهای مفید است زیرا آنها در عوامل بسیاری مانند عوامل وراثتی و زندگی اولیه که نمیتوانیم آنها را در بزرگسالی تغییر دهیم، با یکدیگر سهیمند. جالب توجه است که چنین تغییراتی را در ساختار مغز و شناخت، در دوقلوهای همسان ببینیم که 10 سال قبل، دارای قدرت پای متفاوتی بودند. این موضوع حاکی از آن است که ایجاد تغییرات ساده در سبک زندگی به منظور افزایش فعالیت جسمانی میتواند به ما کمک نماید که از نظر ذهنی و جسمانی سالم بمانیم.
با این حال، پژوهشهای بیشتری برای درک بهتر روابط میان ارزیابی آمادگی جسمانی (مثلاً قدرت پا و یا تمرینهای هوازی) و تغییرات مغزی، و یک رابطة عِلّی ویژه در مورد فعالیت جسمانی و ساختار مغز و شناخت، نیاز است. مکانیسمهای ایجادکنندة این همبستگی هنوز روشن نیست و میتواند عوامل دیگری مانند تغییرات وابسته به سنّ اثرگذار در کارکرد ایمنی بدن، گردش خون و یا پیامدهی عصب دستاندرکار باشد. همچنین از آنجا که این پژوهش، فقط شرکتکنندگان زن در محدودة سنّی 73-43 (میانگین سنّی 55 سال) را مورد ارزیابی قرار داده است، پژوهشهای بیشتری نیز برای بررسی امکان تعمیم یافتهها به مردان و افراد مسنتر مورد نیاز است.
منبع: کینگز کالج لندن